محصولات
دسته بندی محصول:

روغن پایه معدنی

روغن پایه معدنی

روغن پایه معدنی

از آنجایی­که روغن پایه به عنوان جز اصلی و پایه یک روانکار به شمار می ­آید، توجه به ساختار آن علاوه بر تعیین نوع کاربری، در بهبود و یا کاهش کیفیت روانکار تولید شده، حائز اهمیت خواهد بود. در واقع یک روانکار نظیر روغن موتور از افزودنی­ هایی که به منظور بهبود خواص روغن پایه، به آن افزوده شده ­اند، تهیه می­گردد، لذا لازم است تا بیش از همه در تعیین ترکیبات مورد نیاز یک روانکار، مشخصات روغن پایه آن مورد ارزیابی قرار گیرد.

به طور کلی بیش از 90% روانکار­ها با استفاده از روغن­ های پایه محصول پالایشگاه ­ها تولید می­شوند. این روغن پایه­ ها تمام خصوصیات یک روانکار ایده­ آل را ندارند، به همین منظور در ساختار یک روانکار، از افزودنی­ های گوناگون برای افزایش کارایی و قابلیت محافظت­کنندگی آن، استفاده می­شود. روغن­های پایه معدنی که از تصفیه نفت خام به دست می­آیند شامل گستره وسیعی از ترکیبات گوناگون می­باشند، اما روغن­های سنتزی که با استفاده از واکنش­های شیمیایی تولید می­شوند، دارای ساختار و توزیع جرم مولکولی کنترل شده­ ای هستند، این روغن­ها در طبقه­ بندی API در گروه­های V، IV و VI قرار دارند.

متداول­ترین طبقه­ بندی روغن­های پایه، طبقه ­بندی API است که روغن­های پایه را بر­اساس منشا، فرایند پالایش و تولید، شاخص گرانروی و مقدار گوگرد گروه­بندی نموده است که این طبقه ­بندی در جدول شماره 1 مشاهده می­شود. معمولا گروههای V، IV، V به عنوان روغن­های پایه سنتزی شناخته می­شوند اما برخی منابع، روغن­های گروه III را نیز در این دسته به حساب می­ آورند. در واقع روغن­های سنتزی به عنوان جایگزین روغن­های حاصل از پالایش در روانکار­ها یا محصولات خاص می ­باشند. در این واکنش، مولکول­های سبک­تر با کنترل ساختار و شکل، به مولکول­های بزرگتر، جهت دستیابی به خواص از قبل طراحی شده، تبدیل می­شوند.

 

روغن­های پایه معدنی (گروههای I، II و III)

نفت خام مهمترین و ارزانترین منبع روغن پایه است که با انجام فرایند­های مختلف می­توان به روغن­های پایه ­ای با مشخصات و کاربرد­های مختلف دست یافت. این منبع گسترده حدود 95% روغن پایه­های مصرفی در روانکار­ها را تامین می­کند. نفت خام دارای یک ترکیب واحد نبوده و دارای هزاران ترکیب هیدروکربنی مختلف حاصل از پیوند عناصر کربن و هیدروژن می­باشد که با صور مختلف انواع گوناگونی از مواد هیدروکربنی با خواص متفاوت را تشکیل می­دهند (شکل شماره 1). در میان آنها برخی در پیوند با عناصری نظیر اکسیژن، گوگرد، نیتروژن، فسفر و ... نیز می­باشند. هیدروکربن­های موجود در نفت خام در اندازه و ساختار­های متفاوتی وجود دارند ولی می­توان آنها را در 4 دسته به طور کلی دسته ­بندی کرد:

پارافین­ ها: هیدروکربن­های راست زنجیر و شاخه­ دار

نفتن­ ها: دربردارنده حلقه­ های اشباع

آروماتیک­ ها: شامل حلقه­ های آروماتیک

ترکیبات قطبی: شامل ترکیبات آروماتیک، آلکن و یا عناصر N، S و O.

این مواد گوناگون، گستره وسیعی از ویژگی ­های فیزیکی را نیز در بر می­گیرند:

گرانروی: محدوده سیالیتی در حد آب تا آسفالت

چگالی: 8/0 تا 0/1

نقطه ریزش: 20- تا 40+

 

بر همین اساس، روغن پایه حاصل از پالایش نفت خام نیز دامنه وسیعی از ساختار­های شیمیایی را در بر می­گیرد. درصد ترکیبات اشباع بیانگر نسبت ترکیبات پارافنیک و نفتنیک در مقایسه با آروماتیک­ها می­باشد. مقدار آن در روغن حاصل از پالایش، بستگی به حوزه استخراجی نفت خام دارد که ترکیبات مضر و پر خطر آن با فرایند پالایش به روش استخراج با حلال، تا فرایند شکست مولکولی و شاخه­دار کردن ترکیبات راست زنجیر، حذف یا تبدیل می­گردد. از سوی دیگر وجود درصد بالای ترکیبات اشباع بیانگر پایداری روغن در برابر اکسیداسیون می­باشد.   سایر ترکیبات موجود در روغن پایه حاصل، بر فرایند اکسیداسیون، حلالیت و سازگاری با افزودنی­ها تاثیرگذار خواهد بود. گوگرد موجود، بیانگر حضور برخی آنتی اکسیدان­های طبیعی می­باشد که با فرایند پالایش کاهش می­یابد. مقدار گوگرد مستقیما به حوزه استخراجی نفت خام مرتبط است. به طور کلی باقی ماندن ترکیبات حاوی این عنصر در روغن پالایش شده از نفت خام، برخی خواص مفید و برخی خواص مضر را در روانکار ایجاد می­کند. این ترکیبات می­توانند پایداری در برابر اکسیداسیون را افزایش دهند، از سوی دیگر سبب آلودگی­های حاصل از گاز­های خروجی فرایند احتراق شده و اجزای مبدل­های کاتالیستی گازهای خروجی را تخریب می­کنند و همچنین موجب سمیت و غیر فعال شدن آنها می­شوند. ترکیبات حاوی نیتروژن و نیتروژن­های قلیایی، عامل اکسیداسیون روغن هستند.

برای مشاهده محصولات باید به سیستم کاربری وارد شوید.